Η Xylella fastidiosa είναι ένα φυτοπαθογόνο βακτήριο που προσβάλει μεγάλο εύρος φυτικών ειδών και μπορεί να προκαλέσει σημαντικές ζημιές

σε καλλιέργειες υψηλής οικονομικής αξίας όπως: ελιές, εσπεριδοειδή, πυρηνόκαρπα, λοιπά οπωροφόρα δέντρα και καλλωπιστικά φυτά.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Ελαιόδενδρα: στην Επαρχία Απουλία της Νότιας Ιταλίας παρουσίασαν εξασθένηση και ξήρανση της βλάστησης που επεκτείνονταν σε όλο το δένδρο (Εικ.1,2,3). Tα συµπτώµατα αυτά αποδόθηκαν σε µία νέα ασθένεια µε το όνοµα: «Σύνδροµο ταχείας παρακµής της ελιάς (Olive Quick Decline Syndrome – OQDS)». Σε µικρό χρονικό διάστηµα η ασθένεια αυτή επεκτάθηκε σε µεγάλες εκτάσεις της Απουλίας, µε ελαιόδενδρα. Στην ίδια περιοχή διαπιστώθηκαν παρόµοιες προσβολές σε αµυγδαλιές, πικροδάφνες, σπάρτο και άλλα καλλωπιστικά φυτά.

ΑΙΤΙΟ

Τον Οκτώβριο του 2013 σε δένδρα ελιάς προσβεβληµένα από την ασθένεια «Σύνδροµο ταχείας παρακµής» διαπιστώθηκε η παρουσία του φυτοπαθογόνου βακτηρίου Xylella fastidiosa µαζί µε διάφορα είδη µυκήτων ξύλου καθώς και του ξυλοφάγου εντόµου Zeuzera pyrina

(Ζευζέρα).

Το βακτήριο Xylella fastidiosa αποτελεί Επιβλαβή Οργανισµό Καραντίνας για την Ευρωπαϊκή Ένωση στην οποία δεν είχε αναφερθεί µέχρι το 2013.

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ:

• Π∆ 365/2002, Παράρτηµα I, µέρος Α, κεφάλαιο I, η εισαγωγή και εξάπλωση του φυτοπαθογόνου βακτηρίου Xylella fastidiosa καθώς και των φορέων του απαγορεύεται στην Ε.Ε.
• Εκτελεστική Απόφαση της Επιτροπής 2015/789/ΕΕ , όσον αφορά τα µέτρα για την πρόληψη της εξάπλωσης στην ένωση του οργανισμού Xylella fastidiosa

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΠΟΥ ΤΗΝ ΚΑΘΙΣΤΟΥΝ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΗ

1…Η µετάδοση του παθογόνου µέσω µυζητικών εντόµων (Cicadelidae και Cecropidae) κοινώς τζιτζικάκια που λειτουργούν ως φορείς του βακτηρίου (Εικ.4, 5),

2…Η µετάδοση του παθογόνου µέσω προσβεβληµένου πολλαπλασιαστικού υλικού σε αµόλυντες περιοχές.

3…Ο µεγάλος αριθµός φυτών ξενιστών του παθογόνου βακτηρίου    (π.χ.αµυγδαλιά,  σπάρτο, πικροδάφνη, δεντρολίβανο, ακακία, µυρτιά, κερασιά, κ.α)

4…Το γεγονός ότι πολλά φυτά µπορεί να είναι προσβεβληµένα από το βακτήριο χωρίς να παρουσιάζουν συµπτώµατα λειτουργώντας ως πηγές µολύσµατος

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Στα φύλλα παρατηρείται χλώρωση και ‘καψάλισµα’ ενώ στους κλάδους εµφανίζεται νέκρωση των κορυφών. Τα δένδρα εµφανίζουν ταχεία εξασθένηση στην οποία µπορεί να συνεργούν και άλλα παράσιτα (µύκητες και ξυλοφάγα έντοµα).

Το βακτήριο αποικίζει και προκαλεί απόφραξη των αγγείων του ξύλου των φυτών – ξενιστών, στα οποία µεταφέρεται το νερό και τα θρεπτικά στοιχεία, γι’ αυτό τα συµπτώµατα της ασθένειας (αδροβακτηρίωση) γίνονται εντονότερα σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας.

ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

Η αντιµετώπιση της ασθένειας βασίζεται στην «ΠΡΟΛΗΨΗ>> ώστε να παρεµποδιστεί η είσοδος και διασπορά του παθογόνου βακτηρίου στην Χώρα µας.

Ενημερωθείτε από τις τοπικές υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου για την επικινδυνότητα, τα συμπτώματα, τα φυτά ξενιστές και την ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με την Xylella fastidiosa. Χρησιμοποιήστε ελεγμένο, υγιές και πιστοποιημένο φυτικό/φυτωριακό υλικό, συνοδευόμενο από Φυτοϋγειονομικό Διαβατήριο, όπου απαιτείται.

Επικοινωνήστε άμεσα με τις τοπικές υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου σε περίπτωση υποψίας παρουσίας της ασθένειας.

Το φυτώριο ''ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΕΠΟΧΕΣ'' διαθέτει φυτουγειονομικά διαβατήρια εφόσον ζητηθούν.

Πηγή φωτογραφικού υλικού: http://photos.eppo.org

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Γενική Διεύθυνση Γεωργίας

Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής